بلاگ

روغن ماهی در واقع همان روغنی است، که از بافت های بدن ماهی های روغنی همانند ماهی قزل آلا، ماهی ساردین، ماهی تن و غیره استخراج شده و پس از فراوری مورد استفاده قرار می گیرد. این روغن حاوی ویتامین های A و D،  املاح کلسیوم، اسید های چرب امگا۳ (ایکوزاپنتانوییک اسید)، دوکوزاهگزانوئیک اسید و پیش ساز های ایکوزانوئید های خاصی می باشد. مهم ترین خاصیت درمانی روغن ماهی کاهش التهاب در بدن است.
سازمان جهانی بهداشت خوردن هفته ای یک الی دو بار ماهی را توصیه می کند. زیرا این روغن دارای اسید های چرب امگا۳ می باشد، که برای سلامت بدن انسان بسیار ضروری است. این ماده برای تقویت حافظه و مراقبت های پوستی نیز مفید می باشد.

روغن ماهی چگونه بدست می آید؟

کیفیت روغن ماهی به دو عامل نوع ماهی که روغن از آن گرفته شده خالص بودن روغن و عدم استفاده از مواد افزودنی در ترکیبات آن بستگی خواهد داشت. روغن ماهی از لحاظ کیفیت پایین تر از روغن نهنگ ها است؛ زیرا روغن ماهی از تمام بدن ماهی بدست می آید، اما روغن نهنگ فقط از بافت های چربی بدن نهنگ استخراج می شود. روغن ماهی، از فشردن ماهی پخته بدست می آید.
لازم به ذکر است که بعد از صید ماهی، هر چه زودتر روغن ماهی را استخراج کنند روغن بدست آمده با ارزش تر خواهد بود. در صنایع بزرگ استخراج روغن ماهی مراحل پنج گانه زیر انجام می شود.
۱_پختن ماهی
۲_فشردن تکه های ماهی پخته شده
۳_تسویه روغن
۴_خشک کردن تفاله
۵_آسیاب کردن تفاله های خشک شده

پختن و فشردن ماهی

این مراحل امروزه به طور مداوم مورد انجام قرار می گیرد و پختن ماهی در دیگ های سر باز و با بخار مستقیم انجام می شود. بعد از فشردن ماهی مخلوطی از روغن و شیرابه ی ماهی بدست می آید، که به وسیله ی سانتریفیوژ از هم جدا می شوند. دقت داشته باشید در مرحله تسویه روغن، ابتدا آن را در دیگ های سر باز با بخار مستقیم حدود نیم ساعت حرارت می دهند، با این کار باکتری ها و آنزیم های موجود در روغن متلاشی شده و قابلیت نگه داری روغن افزایش پیدا می کند. بعد از آن یک بار دیگر هم روغن ماهی را سانتریفیوژ می کنند.
غالبا روغن ماهی نجوشیده به راحتی فاسد می شود، درصورتی که اگر روغن ماهی جوشیده و خوب صاف شده باشد قابلیت نگه داری بیشتری دارد. تحقیقات نشان داده که ماهی کپور، خاور و تن بهترین نوع ماهی برای مطالعه از نظر کیفیت اسید های چرب موجود در آن ها هستند و دارای درصد بالای روغن استخراجی می باشند.

ترکیبات روغن ماهی

حدود ۳۰ درصد از روغن ماهی را امگا ۳ و ۷۰ درصد باقی مانده آن را چربی های دیگری تشکیل داده است. روغن ماهی های فراوری نشده دارای ویتامین های A و D می باشند. همچنین امگا۳ موجود در این روغن فایده بیشتری نسبت به امگا۳ موجود در منابع دیگر گیاهی دارد که دانستن این موضوع خالی از لطف نخواهد بود.

کاربرد روغن ماهی

روغن ماهی به دلیل بو و مزه متفاوتی که دارد، به ندرت برای مصارف غذایی استفاده می شود. همچنین به علت داشتن مقدار زیادی اسید های چرب غیر اشباع بسیار حساس بوده و آماده اکسیداسیون هستند. روغن ماهی را پس از هیدروژنه کردن می توان مقدار محدودی از آن را برای مصرف غذایی و تهیه ی روغن های خوراکی استفاده کرد. به طور کلی روغن های هیدروژنه و سفت شده، نقطه ی ذوب بالاتری دارند و هضم آن ها کمتر است. با توجه به این مساله برای حفظ اکسیداسیون ماهی، روغن ماهی را اغلب به صورت قرص، کپسول و شربت استفاده می کنند. این روغن اکثرا در محصولات دارویی، آرایشی بهداشتی، شامپو، کرم های مرطوب کننده و ساخت انواع رنگ ها بکار برده می شود.

فواید روغن ماهی

• کاهش فشار خون

از مهم ترین مزایای روغن ماهی، جلوگیری از افزایش فشار خون می باشد.
روغن ماهی به دلیل داشتن اسید های چرب امگا۳ و امگا۶ باعث کاهش فشار خون می شوند.

• کاهش التهاب

روغن ماهی موجب کاهش التهاب خونی در بافت ها می شود. مصرف منظم مکمل های روغن ماهی مانند قرص و کپسول ماهی به درمان بیماری های مزمن التهابی همچون کرون و کولیت که نوعی از اختلالات و بیماری های التهابی روده هستند کمک می کند.

• کاهش بیماری های قلبی

روغن ماهی از آترواسکلروز در بیماران مبتلا به عروق کرونر جلوگیری می کند. روغن ماهی سرشار از امگا۳ می باشد. امگا۳ در کاهش بیماری های قلبی و عروقی موثر بوده، و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. همچنین این روغن میزان کلسترول اضافی را در بدن پایین آورده و مانع تجمع تری گلیسیرین زیاد در بدن می شود.

• درمان مشکلات پوست و مو

   

روغن ماهی، مشکلات پوستی مانند قرمزی پوست، اگزما، خارش و پسوریازیس را درمان می کند. مصرف منظم روغن ماهی در تنظیم رطوبت پوست و جلوگیری از آفتاب سوختگی موثر است. امگا۳ موجود در روغن ماهی فولیکول های مو را تقویت کرده و باعث محکم شدن ریشه ها و کاهش ریزش مو می شود.

• ضد سرطان

روغن ماهی به طور کلی از پیشرفت تومورهای سرطانی در مغز استخوان و در مردان از پیشرفت و ابتلا به سرطان پروستات جلوگیری می کند. این روغن ۷۱ درصد با سرطان پروستات در مراحل شدید مقابله می کند و باعث بهبود بیماران سرطانی خواهد شد. همچنین کاهش وزن بیمارانی که به سرطان لوزالمعده مبتلا هستند‌ را به تاخیر می اندازد و به بازگرداندن سلامتی آن ها کمک می کند.

• ضد اضطراب و افسردگی

   

مناطقی که از ماهی در وعده های غذایی خود استفاده می کنند، بروز افسردگی در افراد آن منطقه کمتر به چشم می خورد. روغن ماهی به دلیل وجود اسیدهای چرب امگا۳، برای درمان بیماری های روانی و اختلالات عصبی مانند افسردگی، اضطراب و بی قراری مفید است.

مقدار مجاز مصرف روغن ماهی

روغن ماهی را می توان به صورت کپسول و یا در غذای روزانه استفاده کرد. مصرف بیش از ۳ کپسول روغن ماهی در روز مجاز نمی باشد. استفاده از ۳۰۰۰ میلی گرم روغن ماهی و یا کمتر خطری برای فرد ایجاد نمی کند، البته توجه داشته باشید در زنان باردار یا شیرده مصرف این روغن باید حدود ۳۲۰۰ میلی گرم در روز باشد.
یخچال بهترین مکان برای نگهداری و حفظ خواص و فواید روغن ماهی است.
برای جذب روغن ماهی بهتر است آن را با سایر چربی های غذایی استفاده کنید، بهترین زمان و نحوه مصرف روغن ماهی می بایست همراه با وعده غذایی باشد.

نکات لازم به هنگام استفاده از روغن ماهی

• زیاده روی در مصرف روغن ماهی بخصوص مکمل ها و کپسول های روغن ماهی، عوارض جانبی را بر سلامت بدن به همراه دارد.
• رعایت اعتدال در مصرف روغن ماهی الزامی است.
  افراد مبتلا به غلظت خون، هم زمان با مصرف روغن ماهی باید از دارو های رقیق کننده استفاده کنند.
• مصرف روغن ماهی برای کودکان
  روغن ماهی فایده های فراوانی برای رشد کودک دارد. این روغن با دارا بودن امگا۳ می تواند از ابتلا به بسیاری از بیمار هایی که مربوط به چشم کودک است پیشگیری کند. همچنین موجب تقویت حافظه، یادگیری، پوست و مو کودک می شود.

موارد منع مصرف روغن ماهی برای کودک

مصرف این روغن برای کودکانی که از دارو های ضد انعقاد و ضد پالکت استفاده می کنند، منع شده. همچنین اگر کودکی در بدنش لخته خون ایجاد شده باشد مصرف این روغن می تواند برای کودک حساسیت زا باشد.
روغن ماهی برای کودکان کاملا بی خطر است، اما برای مصرف این روغن حتما باید از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید، زیرا در بعضی از کودکان می تواند منجر به شکم درد، بالا اوردن و شلی شکم شود.

مصرف روغن ماهی برای چه کودکانی توصیه می شود؟

۱_کودکانی که در طول سال زیاد دچار سرما خوردگی می شوند
۲_کودکانی که در شب دچار کم بینی می شوند
۳_کودکانی که در پوست خود زخم یا سوختگی ایجاد شده است

خواص روغن ماهی در کودکان

۱_مصرف این روغن می تواند تاثیرات مثبتی در رشد کودک داشته باشد و موجب یادگیری سریع آموزش می شود
۲_مصرف این روغن توانایی حرکتی کودک را بهبود می بخشد.
۳_اسید های چرب موجود در این روغن بر سیستم دفاعی بدن کودک تاثیر بسزایی می گذارد و بدن کودک را در برابر بیماری ها مقاوم می کند.
۴_ این روغن بر رشد استخوان و دندان کودک نیز تاثیر مثبت خواهد داشت و باعث استحکام آن ها می شود.

از بین بردن چربی های شکم با روغن ماهی

بسیاری از افراد در جهان از اضافه وزن و چاقی رنج می برند. چاقی خطر ابتلا به بیماری هایی مانند بیماری های قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان را افزایش می دهد. مصرف مکمل های این روغن سلامت بدن را بهبود بخشیده و ریسک بیماری های قلبی را در افراد چاق کاهش دهد. همچنین مصرف مکمل های حاوی این ماده همراه با رژیم غذایی مناسب و ورزش به کاهش وزن کمک می کند. البته روغن ماهی تاثیر زیادی بر کاهش وزن افراد ندارد اما می تواند سایز دور کمر فرد را کاهش داده و باعث زیبا تر شدن اندام فرد گردد.

قیمت روغن ماهی

قیمت روغن ماهی به عوامل مختلفی وابسته می باشد که در بین این عوامل، کیفیت مهم ترین و تاثیر گذار ترین عامل در قیمت روغن های ماهی محسوب می شود. در واقع هر چه کیفیت روغن ماهی بیشتر باشد قیمت بالاتری خواهد داشت و افراد برای خریداری آن می بایست هزینه بیش تری را بپردازند. دقت داشته باشید روغن ماهی در انواع ایرانی و خارجی وجود دارد و هر کدام با توجه به کیفیت شان، قیمت منحصر به فردی را دارا می باشند.

• پودر ماهی
• کود ماهی